In de stoel tegenover me zat mijn client van ruim in de zeventig. Hij had nog nooit van zijn leven een therapeut bezocht, maar de situatie waarin hij zich bevond was onhoudbaar geworden
en een familielid had hem aangeraden om toch een keer de moeite te nemen een vrijblijvend gesprek in mijn praktijk voor Transpersoonlijke therapie en healing aan te vragen.
Hij vertelde bijna vijftig jaar getrouwd te zijn en dat zijn vrouw en hij steeds verder uit elkaar dreven. Volgens hem was er geen normaal gesprek meer mogelijk en kon hij in haar ogen geen goed meer doen. Ze haalde steeds maar oude koeien uit de sloot en hij kon niks met die koeien, want het verleden was geweest en je moest je blik op de toekomst richten.
Hij zei meestal maar weg te lopen als ze hem zijn fouten uit het verleden voor de voeten wierp.

Gaandeweg kreeg ik een beeld van hun relatie en ik dacht aan mijn ouders en aan vele andere stellen die nu rond de zeventig/tachtig zijn.
Tegenwoordig is men zich over het algemeen bewust van het belang van goede communicatie en ook van het serieus nemen van je gevoelens. Aan jezelf werken en daarvoor een therapeut bezoeken is niet gek meer in deze tijd.
Toen de generatie van mijn client jong was, was het credo; hard werken en doorgaan. Niet zeuren en klagen en het verleden achter je laten.
Mijn client zei dat hij en zijn vrouw vroeger zelden ruzie hadden en als dat wel gebeurde werd er niets uitgesproken, maar pakten ze gewoon de draad weer op als de woede gekoeld was.

"Waarom komt ze nu nog eens met al die zaken uit het verleden en waarom is ze zo vreselijk boos en onredelijk",zo vroeg hij zich af.
Op een gegeven moment vertelde hij dat er kortgeleden een dierbaar iemand was overledenen dat ze dat beide heel erg vonden. Hij had zijn hart gelucht bij een van de kinderen en ging daarna weer verder met zijn leven. Zijn vrouw bleef er maar over "doorzeuren", aldus mijn client.
Dit voorval maakte me duidelijk wat er aan de hand was.
Ik vroeg hem of hij de moeite had genomen om haar te troosten, om een arm om haar heen te slaan en haar had laten huilen van verdriet.
Toen werd het stil. "Nee, dat heb ik allemaal niet gedaan", zei hij .
Ik begreep dat hij daarvoor al teveel afstand van haar had genomen en dat de onderhuidse boosheid naar haar hem niet toestond een liefdevol gebaar te maken.
"Deed je dat vroeger wel"? , vroeg ik.
"Nee, ik wilde er ook toen best even over praten, maar dan vond ik dat het klaar was en zij is vroeg verder ook nergens om".

Hoewel ze een compleet verschillende opvoeding hadden genoten, waren beide niet in staat hun gevoelens te delen en elkaar tot steun te zijn.
Wat er nu met terugwerkende kracht gebeurde was dat de echtgenote alsnog begrip wilde voor wat ze tekort was gekomen in de relatie en voor haar gevoelens van gekwetsdheid.
Omdat mijn client daar niet meer naar wilde kijken en het afdeed als gezeur, werd zijn vrouw die inmiddels in de slachtofferrol was belandt, steeds bozer en verwijtender. En negatieve aandacht is ook aandacht. Wat ze wilde kreeg ze niet, maar ze bleef zich vastbijten in haar wrok en verwijt als manier om het toch te krijgen.

Mijn client kwam na dit gesprek gelukkig nog een paar keer terug en begon zijn aandeel in het geheel te zien. Het kostte hem moeite om uit zijn eigen wrok naar haar te stappen
en om weer iets van de liefde van vroeger te kunnen voelen.
Hij schreef haar uiteindelijk een ontroerende brief waarin hij zei dat hij haar pijn nu zag en dat hij graag samen wilde praten over het verleden.
Hij zei tegen mij: "Ik kan het verleden niet veranderen, maar de toekomst wel. En ik kan zelfs nog beginnen om te leren luisteren en begrip te tonen. Misschien kom ik nog wel tot de ontdekking dat het ook voor mezelf helend kan zijn om de balans van mjn leven op te maken".

Je bent nooit te oud om te leren en ik hoop van harte dat ze weer nader tot elkaar komen en met vrede in hun hart de laatste levensfase in gaan.