Iemand vertelde me het volgende :
“Het meisje zat verdrietig tegenover me. Haar ouders waren gescheiden en dat is voor elk kind dat dit meemaakt een schok.
Ik vroeg haar of ze kon zeggen waar ze op dit moment het meeste last van had”.
Ze zei: “ Ik heb mijn mama eens gevraagd toen ze ruzie had met papa , of ze gingen scheiden.
Mama zei toen dat dat niet ging gebeuren, maar dat was dus niet waar.
Ik ben boos want ik geloofde haar”.
Het verhaal haalde een herinnering bij me naar boven. Mijn echtgenoot en ik hadden ruzie gehad en een paar dagen later zat onze oudste zoon bij mij in de auto. Hij vroeg of we gingen scheiden. Ik zei dat we op dit moment zeker niet gingen scheiden , maar dat ik niet in de toekomst kon kijken en dus niet met zekerheid kon zeggen dat het nooit zou gebeuren.
Hij woont inmiddels samen en heeft twee kleine kinderen. Ik vroeg hem of hij zich dit voorval nog herinnerde. “Jazeker, zei hij. Ik vond het antwoord toen niet leuk want ik had liever gehoord dat jullie altijd bij elkaar zouden blijven. Ik werd er onzeker van”.
Ik vertelde het bovenstaande verhaal aan hem en toen zei hij dat het eerlijke antwoord van toen achteraf beter was dan een schijnveiligheid bieden door iets te zeggen waarvan je niet weet of het wel zo zal gaan, want het schaadt het vertrouwen.
Bijna niets is zeker in het leven al zouden we dat soms graag willen. We houden niet van onzekerheid.
We willen onze wereld veilig houden en niet weten waar iets heen leidt kan angstig maken.
Voor een kind is het gezin in de meeste gevallen de veilige basis. Uitzonderingen daargelaten.
Als die basis uiteen valt, voelt een kind zich op zichzelf terug geworpen en onveilig.
Een kind wil dus horen dat zijn ouders voor altijd bij elkaar blijven.
Maar als dat wordt beloofd en het komt niet uit dan heeft dat grote gevolgen voor het vertrouwen in de ouders maar ook voor het vertrouwen in ieder ander en tenslotte ook in zichzelf.
Zegt een ouder dat hij of zij het niet weet wat er in de toekomst gaat gebeuren dan is dat op het moment zelf misschien een onbevredigend antwoord , maar het is in ieder geval eerlijk.
En het leert een kind om te gaan met onzekerheid. Een les waar bijna iedereen moeite heeft en die meestal een leven lang met je mee gaat.
Behalve onzekerheid over een eventuele scheiding zijn ziekte en de dood ook onderwerpen
waar het wel of niet eerlijk zijn over de verwachte toekomst een rol speelt.
Kleine kinderen vragen vaak of papa of mama ook dood gaat, meestal als er in de nabijheid iemand is overleden. En hoe vaak zeggen ouders dan niet dat ze nog lang niet dood gaan omdat doodgaan iets is voor oude en erg zieke mensen.
Goed bedoeld willen ze het kind geruststellen. Maar het is geen eerlijk antwoord.
Je kunt het ook anders brengen.
Dat niemand weet wanneer hij doodgaat, maar dat de kans om jong dood te gaan veel kleiner is dan op hoge leeftijd.
Een terminale ziekte van een ouder ligt ingewikkelder denk ik.
Ik weet nog uit de tijd dat ik verpleegkundige was dat er eens een vader s avonds laat werd opgenomen. De man was doodziek en stierf de volgende dag.
Zijn vrouw zei dat hij nooit over zijn ziekte had willen praten en dat hij steeds tegen haar en de kinderen had gezegd dat hij weer beter zou worden.
De schok bij dit gezin was groot nu dit niet waar bleek te zijn. En al hadden ze hoogstwaarschijnlijk zelf ook wel aangevoeld dat het niet klopte, ze hadden hierdoor geen enkele kans gehad om goed afscheid te nemen en ze voelden zich bovendien voorgelogen.
Dat je kinderen in een ziekte proces niet belast met al je angsten en met details over de ziekte
lijkt me goed. Het hangt af van de leeftijd en de persoonlijkheid van je kind wat je wel of niet verteld en iedereen weet dat zelf het beste.
Alleen met zekerheid zeggen dat iets goed komt terwijl je niet weet of dat zo is, is uiteindelijk schadelijker dan leven met een stukje onzekerheid over de toekomst.
Niet weten wat de toekomst brengt hoort bij het leven en het is de bedoeling dat je leert erop te vertrouwen dat het leven je geeft wat je nodig hebt om te groeien.
En dat is niet altijd wat je zelf denkt nodig te hebben.